Türkiye deprem kuşağında: İşte risk altındaki iller ve fay hatlarının güzergâhı
Türkiye, büyük bir deprem riskiyle yüzleşiyor. 2023 Kahramanmaraş depreminin ardından, uzmanlar, hangi illerin en yüksek risk altında olduğunu açıklıyor. İstanbul'dan Hatay'a, İzmir'den Erzincan'a kadar birçok şehir, büyük bir sismik tehlike ile karşı karşıya. Peki, bu iller arasında hangileri birinci derece risk taşıyor? Marmara Bölgesi'ni tehdit eden büyük deprem ne zaman olabilir? Uzmanlar ne diyor ve biz nasıl hazırlanmalıyız? Deprem kuşağındaki Türkiye'nin geleceğini şekillendirecek önlemler neler? Detaylar haberimizde:
Yer bilimciler yıllardır uyarıyor: Türkiye, bir deprem ülkesi. Alp-Himalaya deprem kuşağı üzerinde yer alan ülkemiz, hem aktif fay hatları hem de geçmişte yaşanan yıkıcı depremlerle büyük bir sismik risk altında. Özellikle 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen çifte deprem, milyonların yaşadığı illerde büyük yıkıma yol açarken, Türkiye’nin deprem gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdi.
ÜÇ ANA FAY HATTI TÜRKİYE’Yİ SARIYOR
Jeoloji uzmanlarının verilerine göre Türkiye’de üç büyük ana fay hattı bulunuyor:
• Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF):
Türkiye’nin en tehlikeli fay hattı olarak bilinen KAF, Doğu Anadolu’dan başlayarak Erzincan, Amasya, Bolu, Düzce, Sakarya ve İstanbul gibi birçok ili doğrudan etkiliyor. 1939 Erzincan, 1999 Gölcük ve Düzce depremleri bu hatta meydana geldi.
• Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF):
Türkiye’nin güneydoğusunda yer alan bu fay hattı, Hatay’dan başlayarak Kahramanmaraş, Malatya, Elazığ ve Bingöl’e kadar uzanıyor. 2023 Kahramanmaraş ve 2020 Elazığ depremleri bu hattın aktifliğini bir kez daha ortaya koydu.
• Batı Anadolu Fay Sistemi:
Bu sistem daha çok Ege Bölgesi’nde bulunuyor ve İzmir, Aydın, Denizli, Manisa, Muğla gibi illeri etkiliyor. Fay hattı burada daha çok çoklu kırıklı sistemler şeklinde dağılmış durumda. Ege Bölgesi, Türkiye’nin en sık deprem yaşanan bölgelerinden biri olarak öne çıkıyor.
DEPREM RİSKİ ALTINDAKİ İLLER HANGİLERİ?
AFAD ve Kandilli Rasathanesi başta olmak üzere uzman kurumların açıkladığı haritalara göre Türkiye’de 81 ilin 42’si birinci derece deprem riski taşıyor. İşte o illerden bazıları:
• Birinci Derece Deprem Bölgesinde Yer Alan İller:
İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bursa, Yalova, Balıkesir, Çanakkale, İzmir, Aydın, Denizli, Manisa, Muğla, Erzincan, Elazığ, Malatya, Bingöl, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Adıyaman, Hakkâri, Van, Şırnak.
• İkinci Derece Deprem Bölgesinde Olan İller:
Ankara (bazı ilçeleri), Eskişehir, Konya, Afyonkarahisar, Antalya, Gaziantep, Tokat.
İSTANBUL'DA BEKLENEN BÜYÜK DEPREM
Özellikle uzmanların yıllardır dikkat çektiği bir diğer kritik nokta ise İstanbul. Marmara Denizi’nin altından geçen Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın batı kolunun uzun süredir sessizliğini koruması, “büyük Marmara depremi” beklentisini artırıyor. Olası bir İstanbul depreminde milyonlarca insan etkilenebilir; uzmanlar hazırlıklı olunması gerektiği konusunda uyarıyor.
UZMANLARDAN UYARI: “DEPREM DEĞİL, İHMAL ÖLDÜRÜR”
Yer bilimciler, depremin değil yapılaşmadaki yanlışlar ve ihmalin ölümcül olduğunu vurguluyor. Depreme dayanıklı yapıların inşa edilmesi, zemin etütlerinin doğru yapılması ve halkın bilinçlendirilmesi, riskin azaltılmasında en önemli adımlar arasında yer alıyor.
AFAD’DAN ACİL HAZIRLIK ÇAĞRISI
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), vatandaşları kişisel deprem çantası hazırlamaya ve afet anı planları oluşturmaya çağırıyor. "Önlem hayat kurtarır" ilkesiyle yapılan çalışmalar, halkın olası bir afette daha az zararla kurtulmasını amaçlıyor.
