‘Türkiye kalkınamıyor’

yenikiraz.com internet sitesinden Semi Tektaş’ın haberine göre, Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2023 yılı temmuz ayında bir önceki aya göre 38 bin kişi azalarak 3 milyon 291 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,2 puan azalarak yüzde 9,4 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,6 iken kadınlarda yüzde 12,9 olarak tahmin edildi. İstihdam edilenlerin sayısı temmuzda bir önceki aya göre 318 bin kişi artarak 31 milyon 671 bin kişi, istihdam oranı ise 0,5 puan artarak yüzde 48,4 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 65,7 iken kadınlarda yüzde 31,5 olarak gerçekleşti. İşgücü 2023 yılı temmuz ayında bir önceki aya göre 280 bin kişi artarak 34 milyon 962 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,4 puan artarak yüzde 53,4 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,1 iken kadınlarda yüzde 36,1 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,3 puanlık azalış ile yüzde 18 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 15,2, kadınlarda ise yüzde 23,1 olarak tahmin edildi.

İŞGÜCÜNE KATILIM

Açıklanan işsizlik rakamları hakkında esas olarak işgücüne katılım oranlarına bakmak gerektiğini söyleyen Ekonomist Turgay Bozoğlu, şu değerlendirmeyi yaptı; “TÜİK’in açıkladığı temmuzu ayı işsizlik oranı yüzde 9,4 oldu. Bu işsizliğin bir miktar azaldığı anlamına geliyor ama bu durumu iş gücüne katılma oranıyla birlikte değerlendirmek lazım. Türkiye’de iş gücüne katılma oranı yüzde 53,4. Bu şu demek, çalışma yaşına gelmiş, çalışabilir insanlardan neredeyse yarısı çalışma hayatının içinde değil veya çalışmak istemiyor gibi bir rakam çıkıyor. Bu oran Avrupa Birliği’nde yüzde 77’lerde. Özellikle kadınlar için bu çok düşük oran.”

Ekonomist Turgay Bozoğlu

“HİPERENFLASYON RİSKİ”

“TÜİK rakamlarına bakıldığında işsizlik alanında iktidarın bir başarısı olduğunu görüyoruz” diyen Bozoğlu, “Çünkü seçime de giderken kalitesiz de olsa bir büyüme yöntemini tercih ettiler ve bununla işsizliği belli bir oranda tuttular. Bu biraz onun göstergesi. Çünkü bunun faturası çok ağır oldu. Yüksek enflasyon, cari açık ve bütçe açığı var. Böyle bir fatura kondu önümüze ama yüksek enflasyon dönemlerinde büyüme olduğu için herkese talebini öne çeker, yarın hayat daha pahalı olacak diye. Ekonomi bir süre böyle sıcak gider ve ısınır büyür. Fakat bir süre sonra artık özellikle çalışan kesimlerin satın alma gücü fiyatlara yetişemeyeceği için almaktan vazgeçerler. Bu da fiyatların yükselmesine rağmen ekonominin soğumasına sebep olur. Hiperenflasyona sebep olur. Henüz öyle bir döneme gelmedik ama mevcut durum bunun olacağının habercisi” değerlendirmesinde bulundu.

“TESPİT DOĞRU UYGULAMA YANLIŞ”

Orta Vadeli Plan (OVP) rakamlarında işsizlik kısmı hakkında konuşan Bozoğlu, “OVP ile birlikte değerlendirmek gerekirse şimdi OVP tespitleri doğru. Türkiye’nin fotoğrafını doğru çekmişler. Hatta şunu söylemek mümkün, 21-22 yıl önce iktidara gelmiş olan AK Parti, bütün makro ekonomik dengeleri oturmuş bir ekonomi yönetimi devralırken bugün çatırdayan bütün dengeleri bozulmuş, makro ekonomik dengelere sahip bir ekonomiye sahip duruma getirdiler ülkeyi. Ekonomik açıdan durum çok kötü. Fotoğrafı da güzel çekmişler ama çözüm önerilerinin çoğuna katılmak mümkün değil. Çünkü hem ‘büyüyeceğiz’ diyeceksiniz hem enflasyonun kontrol alacaksınız hem de ‘işsizlik düşecek’ diyeceksiniz, bu çok mümkün değil. Çünkü Türkiye’de yılda 8-9 bin arasında insan çalışma hayatına katılıyor. Bir taraftan büyümek gerekiyor ama bütün makro ekonomik dengeleri oturtabilmek için öncelikle sizin enflasyonu kontrol altına almanız lazım. Şimdi enflasyonu kontrol altına almak için de artık ekonomiyi biraz soğutmanız lazım. Ekonomiyi soğutmadan hem bir ‘büyüceğiz’ diyorsunuz hem de enflasyonun kontrol alacağız diyorsunuz. O zaman bu OVP daha çok bir iyi niyet temennileri içeren bir program oluyor” diyerek sözlerini noktaladı.

Ekonomist Hakan Topkurulu

“2026 HEDEFLERİYLE AYNI”

Açıklanan işsizlik rakamları hakkında başarı veya başarısızlık olarak değerlendirilemeyeceğini söyleyen Ekonomist Hakan Topkurulu, “Bugün temmuz ayı işsizlik rakamları açıklandı. Açıklanan işsizlik rakamlarına göre binde iki oranında bir düşüşle 9,4 olarak açıklandı.  Şimdi bu düşüşü başarı olarak mı başarısızlık olarak mı değerlendireceğiz? Hükümetin orta vadeli programına baktığımızda 2026 sonunda hedeflenen işsizlik oranı 9,3. Bakın 2023 Temmuz ayında işsizlik rakamı 9,4, 3,5 yıl sonra 2026 sonunda işsizlik hedefi 9,3. Şimdi bunun Türkçesi şu demek, ‘ben işsizliği düşüremiyorum.’ Hükümet neden çalışıyor? Mehmet Şimşek ne için başa geldi? Sırf enflasyonu düşürmek için mi ekonomin başına geçti. İşsizliği de düşürmek için de geldiler, program yaptılar. Ve bir ekonomik tercihi ortaya koydular. Demek ki bu ekonomik tercihe göre Türkiye kalkınamıyor. Çünkü kalkınan bir ülkenin önce işsizlik rakamlarının düşmesi lazım. Tam istihdama doğru gitmesi lazım. Bu politikada bir terslik, hata var. Temmuz ayı cari açık rakamları açıklandı. Türkiye’de turizm gelirlerinin en yüksek olduğu ayda cari açık 5,5 milyar dolar açık verdi. Bizim turizm girdilerimizin en yüksek olduğu iki ay temmuz ve ağustos ayı olmasına rağmen bu rakamlar açıklanıyor” şeklinde konuştu.

Haber Merkezi