Yapay tatlandırıcılar zararlı mı?

Medipol Üniversitesi’nden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Diyetisyen Gizem Gençyürek, tatlandırıcıların doğal ve yapay tatlandırıcılar şeklinde sınıflandırıldığını aktarırken “Tatlandırıcılar, şekere alternatif olarak üretilen, aynı miktardaki şekerden daha tatlı olan ancak daha az kalori değerine sahiptir. İnsan sağlığını olumsuz etkilemeyecek şekilde standartların belirlenmesiyle kalori ihtiyacını dengelemek için yaygın olarak kullanılabilmektedir. Şeker yerine geçen ve tatlı tadı sağlayan bu maddeler, kilo kontrolü ve kan glikoz seviyesinin dengede tutulmasını sağlamak amacıyla fazla kilo ve diyabet durumlarında sık tercih edilebiliyor.” yorumunu yaptı.

Gençyürek, doğal tatlandırıcıların bitkilerden elde edildiğini ve minimum düzeyde işleme maruz kaldığını vurgulayarak, şunları kaydetti: “Bal, hindistan cevizi şekeri, stevia, akçaağaç şurubu doğal tatlandırıcılara örnek olarak gösterebiliriz. Ancak doğal içerikli olsalar dahi insanlar tarafından uzun süre ve fazla miktarda kullanımının zararları mevcut. Yapay tatlandırıcılar ise sentetik olarak yüksek oranda işleme maruz kalarak üretilen maddeler. Asesülfam-K, aspartam, sukraloz, sakkarin, neotam yapay tatlandırıcılara örnek olarak verebiliriz.

Kuru karışımlar, sakızlar, pudingler, bisküvi, kahvaltılık gevrekler, çikolatalar, naneli şekerler, meyveli içecekler, düşük kalorili besinler, baklava, reçel, helva, sütlü tatlılar, konserve yiyecekler, gazlı içecekler, sakızlar, meyveli yoğurtlar, dondurmalar, diyabet ürünleri, sporcu içecekleri ve ayrıca vitamin destekleri ile öksürük şurupları da tatlandırıcı içerebiliyor.’

Yapay tatlandırıcıların uzun süreli kullanımının tip 2 diyabet riskini artırdığını bildiren Gençyürek, ‘İster doğal içerikli ister yapay içerikli olsun tüm tatlandırıcılar diyabet ve kilo kontrolü durumlarında güvenli kullanım ile avantaj sağlarken uzun süre ve kontrolsüz kullanımı maalesef metabolik bozukluklara neden olabiliyor. Yapılan çalışmalar sonucunda bu tatlandırıcıların bağırsak florasını patolojik olarak değiştirdiklerini, bu sebeple şeker metabolizmasında bozukluğa yol açtıklarını gösteriyor. Bunun dışında, şekerden vazgeçemeyen ama kilo vermek veya kilo kontrolü sağlamak isteyen kişiler, yapay tatlandırıcıları tercih edebilirler. Ancak bu tatlandırıcıların çok fazla kullanılması, kandaki insülin değerlerinin artmasına neden olur, dolayısıyla yapay tatlandırıcılar kan şekerini etkileyebilir ve iştahın artmasına neden olabilir. Aynı zamanda, pankreastan aşırı insülin salgılanması vücutta yağ birikimine neden olabilir.’ değerlendirmesinde bulundu.

ALİ ÖZKAYA