Yapay zeka düzenlemeleri ertelendi
Avrupa Komisyonu, yapay zekanın etik ve güvenli kullanımını sağlayacak kuralların yayımlanmasını neden erteledi? Yeni düzenlemeler, tüm paydaşların çıkarlarını dengeleyebilecek mi?
Avrupa Komisyonu’nun, yapay zeka teknolojilerinin etik ve güvenli kullanımını sağlamayı amaçlayan Genel Amaçlı Yapay Zeka (GPAI) uygulama kuralları, beklenen tarihten en az bir ay ertelendi. Bu gecikme, kuralları hazırlamakla sorumlu olan çalışma gruplarının, paydaşlardan aldıkları geri bildirimleri yansıtabilmek ve yasal açıdan daha sağlam bir metin sunabilmek için ek süre talep etmeleri sonucu meydana geldi.
İlk olarak 2022’de taslak halinde duyurulan ve Avrupa Birliği’nin (AB) Yapay Zeka Yasası ile uyumlu şekilde geliştirilen bu kurallar, özellikle şeffaflık, telif hakkı düzenlemeleri ve risk değerlendirmeleri gibi önemli alanlara odaklanıyor. Kuralların Mayıs ayında yayımlanması bekleniyor, ancak bunun öncesinde birkaç ek çalışma grubu toplantısı, çalıştay ve genel kurul toplantıları yapılacak.
GECİKMENİN ARDINDA NE VAR?
Avrupa Komisyonu’nun Genel Amaçlı Yapay Zeka Kuralları (CoP) için belirlenen takvimdeki erteleme, yasal metni hazırlamak için sorumlu olan çalışma gruplarının, kuralların daha geniş bir paydaş kitlesinin geri bildirimlerini doğru şekilde içerebilmesini sağlamak amacıyla ek süre istemelerinden kaynaklanıyor. Bu süreç, başta yapay zeka teknolojileri sağlayıcıları olmak üzere birçok sektörden gelen endişeleri dikkate almayı gerektiriyor.
Yasanın nihai metninin, Mayıs ayında sunulmadan önce daha fazla tartışmaya ve gözden geçirmeye tabi tutulacağı belirtiliyor. 2025’te bazı hükümleri yürürlüğe girecek olan ve 2027’de tam anlamıyla uygulanabilir olacak bu yasa, AB’nin dijital ekonomi için dönüm noktası olma potansiyeline sahip.
Gecikme, başta teknoloji devleri Amazon, Apple, Google ve TikTok’un temsilcisi olan DOT Europe lobi grubuyla bazı teknoloji şirketleri tarafından olumlu karşılandı. DOT Europe’un Politika Direktörü Elias Papadopoulos, Euronews’e yaptığı açıklamada, “Kuralların kalitesinin yüksek olması gerektiği göz önüne alındığında, bu ek süreyi takdir ediyoruz” dedi. Benzer şekilde, Business Software Alliance EMEA Politika Direktörü Hadrien Valembois, taslağın hazırlanmasında ek süre verilmesinin olumlu bir gelişme olduğunu belirtirken, genel zaman çizelgesinin hala çok sıkışık olduğunu da vurguladı.
TELİF HAKKI ENDİŞELERİ VE ELEŞTİRİLER
Ancak, Avrupa Komisyonu’na yönelik eleştiriler de sürüyor. News Media Europe (NME), Avrupa Yayıncılar Federasyonu ve Avrupa Yayıncılar Konseyi gibi gruplardan oluşan bir koalisyon, Avrupa Komisyonu’nu CoP taslağının telif hakları yasasıyla çeliştiği konusunda uyararak, mevcut metnin “acilen gözden geçirilmesi” gerektiğini ifade etti. NME’nin Kıdemli Politika Müdürü Iacob Gammeltoft, Euronews’e verdiği açıklamada, telif hakkı yasalarının ve Yapay Zeka Yasası’nın fikri mülkiyet kurallarını zayıflatmadan doğru bir yasa oluşturulmasının önemine dikkat çekti.
Bu erteleme ve süregelen tartışmalar, Avrupa’daki dijital ekonomi için kritik öneme sahip olan yapay zeka düzenlemelerinin geleceğini şekillendiriyor. Yeni kuralların, özellikle yapay zeka teknolojilerinin güvenli ve etik bir şekilde kullanılmasını sağlamayı hedeflediği, ancak tüm paydaşların çıkarlarını dengede tutacak bir metin için zamanın gerekli olduğu anlaşılmaktadır.
