'Yönetimi artık kadınlara bırakın'

Karar vericilerin cinsiyetçi söylemlerinden vazgeçmeleri gerektiğini her koşulda söyleyen İzmir Köy Koop Birliği’nin ilk kadın başkanı Neptün Soyer ile kooperatifçilik ve kadın girişimciler üzerine söyleştik. Soyer, “ İzmir örgütlü bir tarıma sahip, eğitim ve bilinç düzeyi de bazı yörelere göre daha yüksek. Sorun geçmişten bu güne kadar, karar mekanizmalarında kadınların olmaması. Erkek normları ile alınan kararlar eril bir toplum, kararlar o yüzden hep eksik oluyor” diyor.

-Matematik Bölümü mezunu olduğunuzu biliyoruz. Öğretmenlikten sonra tarıma geçişiniz nasıl başladı?

Ben tarımın daha çok örgütlenme tarafındayım. Mustafa Kemal Atatürk, 1920 yılında Kooperatif Şirketler Yasası hazırladığında bir maddesinde, o dönemde kooperatifler kurulurken köyde öğretmenlerin, kooperatifçiliği öğrenerek köylüyü örgütlenmesini bildirmiştir. Ben yıllarca köylerde öğretmenlik yaparken bu bilinçle çalıştım. Okulumuz her sene başında bazı temel kırtasiye ihtiyaçlarının ve atıştırmalıkların bulunduğu kantini öğrenci- öğretmen ortaklığında kooperatif olarak çalıştırırdı. Tarım kısmı da yıllardır Seferihisar’da yaşıyorum, zeytin ve zeytinyağı illa hayatınızda olur, bu küçük Ege kasabalarının yaşamıdır, hayatın bir parçasıdır zeytin.

-Bünyenizde birçok kooperatif ve binlerce çiftçi var. Kadın olarak yaşadığınız sıkıntılar var mı? (Önyargıyla yaklaşanlar gibi…)

Çok açık ve net söylemek isterim yok… İzmir’de tarımda aile işletmeleri yaygındır, sorunlarımız çok, el birliği ile üstesinden gelmeye çalışıyoruz. İzmir örgütlü bir tarıma sahip, eğitim ve bilinç düzeyi de bazı yörelere göre daha yüksek. Sorun geçmişten bu güne kadar, karar mekanizmalarında kadınların olmaması. Erkek normları ile alınan kararlar eril bir toplum, kararlar o yüzden hep eksik oluyor.

– Kadın çiftçilere neler söylemek isterseniz?

Bir Tarımsal Kalkınma Kooperatifi varsa köyde siz de ortak olabilirsiniz, genelde erkekler ortak olmuş bu zamana kadar ve kimse tüzükleri, yasaları, ana sözleşmeleri tam okumamış. Bir aileden karı-koca, evlat aynı zamanda kooperatifin ortağı olabilir. Yönetimde olamaz, bunun için de artık yönetimleri bırakın kadınlara diyorum, eşit temsil edilelim. Bizim de sözümüz var.

– Kısa bir süre önce depremde çocuklarını, sevdiklerini, evlerini kaybedenler başta olmak üzere ‘Acı yaşayan kadınlar’ hakkında çalışmalarınız var mı?

Memleketimizin başı sağ olsun. Tarifsiz bir acı bizler için. Hepimiz kahrolduk. Yaralar dayanışma ile sarılacak, bir arada olacağız, bir birimize güç vereceğiz. İzmir Köykoop Birliği olarak Osmaniye’ye, köylere, köylülere gittik. Bölge örgütlü değil, bu da küçük üreticinin, köylünün hak kaybına yol açıyor. Bu haksızlıkta da en kırılgan kesim kadındır, bu sebeple bu konuyu kooperatifin İzmir’deki yapılanması ve çalışmalarımız üzerinden anlattık. Yem desteğini mesela bundan sonra bölgenin var olan kooperatifleri üzerinden yapabileceğimizi gördük, buna çalışıyoruz, böylelikle ekonomik ve tabii sosyal iyileşme için bir adım atmış olduk.

-Kadın siyasetçilerle ilgili söylemleriniz dikkat çekiyor. Mesela kadın değil de erkek kotası gelmeli demiştiniz. Siyasette kadının adı daha mı fazla çıkmalı? Neler söyleyebilirsiniz?

Ben sadece siyaset olarak değil, her alanda toplumsal cinsiyet eşitliğini görmek istiyorum. Sanayide de siyasette de tarımda da eğitimde de. Evet kota konuşulacaksa %50 erkek kotası diyorum ve diğer %50 de söylemeye gerek var mı:) Her alanda eşit temsiliyet olmalı, bunu yerine getiren bir kooperatif desteklemeli. Nasıl hepsi erkek demiyorsak hepsi kadın da demiyoruz. Kadın adildir, kadın eşitlikçi vicdan sahibidir. El ele bir arada yaşamak ve bu memleketin kalkınması için çalışmak istiyoruz.

-İzmirli kadınlara tavsiyeleriniz var mı?

İzmir, Türkiye’nin aydınlık yüzü. İzmir’e bakınca  toplumda Mustafa Kemal’i anlamış, ilke ve inkılapları yaşamına yerleştirmiş insanlar görürsünüz. Mustafa Kemal Atatürk demek, özgürlüktür, eşitliktir.

HABER MERKEZİ