Gülcan Burhan

Kahraman Bir Türk Kadını: Nene Hatun

service
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Doğum tarihi 1857 Erzurum ili Pasinler ilçesi, Çeperler köyü olarak bilinmektedir.

Nene Hatun, Osmanlı Devleti’nin son yıllarında “Doksanüç Harbi” diye anılan Osmanlı-Rus Savaş’ında Erzurum’un Aziziye tabyasında gösterdiği kahramanlıkla Türk kadınlarının gururu olur.

Rusya, 24 Nisan 1877 tarihinde Osmanlı Devleti’ne karşı savaş ilân eder. Bu savaş Rumî takvime göre 1293 yılına rastladığı için “Doksanüç Harbi” olarak bilinir. Daha önce meydana gelen Osmanlı-Rus savaşlarına benzer Tuna’da ve Doğu Anadolu’da olmak üzere iki cephede gerçekleşir.

Doğu Anadolu’da Kars, Doğubayazıt ve Ardahan’ı ele geçiren Ruslar Erzurum üzerine yürür. Osmanlı kuvvetleri daha uygun bir savunma için Erzurum’a çekilir.

1877 yılında bölge halkından olan Osmanlı vatandaşı olan Ermeni çeteleri, Türk askerlerinin uykuda olmasını fırsat bilerek Erzurum’un Aziziye tabyasına girmeyi başarırlar. Türk askerlerinin kılıçtan geçirirler. Arkadan gelen Rus askerleri ise hiçbir zorlukla karşılaşmadan tabyayı ele geçirirler.

Bu durumu, katliamdan kurtulan bir er Erzurumlulara ulaştırınca halk kadın-erkek, yaşlı-genç demeden silaha sarılır. Halk savunma adına eline geçtiyse onu alır. Aziziye tabyasına doğru koşan halkın önünde elinde satırla koşanlardan biri de Nene Hatun’dur.

Osmanlı kuvvetleri, Aziziye tabyalarında Nene Hatun’un halkı teşvikiyle büyük bir mukavemet örneği ortaya koyarlar.

Bu savunma zamanında daha 20 yaşlarında bir gelin olan Nene Hatun, küçük yaştaki oğlunu ve 3 aylık kızını evde bırakarak bu mücadeleye katılır. Bu oğlu da daha sonra Çanakkale Savaşı’nda şehit olacaktır.

Aziziye tabyalarında halk savunma adına eline ne geçtiyse onunla düşmana karşı durmuştur. Bu savunma, elde ne imkân varsa onunla yapılmıştır.  Yeri geldiğinde sopayla, taşla, kazma ve kürekle yapılmıştır.

Aziziye tabyasına yerleşmiş olan Rus askerleri, gelenlere yaylım ateşi açar ve ön sıradakiler o anda şehit olurlar.

Bir avuç Erzurumlu, Aziziye tabyasının demir kapısını kırarak içeri girerek 2.000 den fazla Rus’u sopa, bıçak, tüfek ve elleriyle öldürür ve tabya geri alınır.

Buradaki mücadelede yaklaşık bin şehit verilir ve çok sayıda da yaralı olur. Yarlılar arasında Nene Hatun da vardır.

Nene Hatun‘un şahsında halkın mücadelesi düşmanın Erzurum’dan tamamen kovulmasına kadar sürer. Her yaştan kadın ve erkeğiyle halk cephane taşıyarak, yaralılara hemşirelik yaparak, yemek pişirerek, su dağıtarak, hizmetten hizmete koşarak bu savunmayı destanlaştırır.

Ve Nene Hatun, 98 sene yaşadığı Erzurum’da 22 Mayıs 1955’te zatürre hastalığından dolayı vefat eder ve kurtuluş mücadelesini verdiği Aziziye tabyasına defnedilir.

Türk Kadınlar Birliği tarafından ölümünden birkaç ay önce yılın annesi seçilir.

Vefatının sene-i devriyesinde Nene Hatun’un şahsında vefat etmiş adları bilinen ve bilinmeyen kahraman Türk kadınları rahmetle anıyor, neslimizi Nene Hatun’ların mirasına sahip çıkmaya çağırıyorum.

Kahraman Bir Türk Kadını: Nene Hatun