Psikolog Hazal Sansür

Beyaz ayı problemi

Beyaz ayı problemi
service
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Merhabalar! Engellemeye çalıştığımız düşüceler, daha sık aklımıza gelmeye başlar. Bu durum Psikolog Daniel Wegner tarafından ‘beyaz ayı problemi’ adlandırılmıştır. 1863 yılında Dostoyevsky “Yaz İzlenimleri üzerine Kış Notları” adlı kitabını yayınladı. Kitabındaki şu cümle psikologların dikkatini çekti; ‘Bir kutup ayısını düşünmemeye çalışın. Göreceksiniz ki, o lanetli şey her an aklınıza gelecek.’ Bu sözü psikologlar 1987 yılında deneye dönüştürmeye karar verdiler. Farklı cinsiyet, farklı yaş grupları ve farklı ırktaki bireyleri deneye dahil ettiler. Katılımcılara beyaz bir ayı düşünmemelerini söyledikten sonra onlardan bilinç akışlarını beş dakika boyunca dile getirmelerini istediler. Beyaz bir ayı düşündüklerinde ise zili çalmalarını söylendi. Bundan kaçınmalarını açıkça belirten yönergelere rağmen, katılımcılar dakikada birden fazla kez beyaz bir ayıyı düşündüler. Deney sonuçları, bir düşünceyi ilk beş dakika bastırmaya çalıştıktan sonra o düşüncenin ilerleyen dakikalarda daha belirgin bir şekilde geri geldiğini gösterdi. Bir şeyi düşünmemeye çalıştığımızda aklımızın bir bölümü gerçekten o düşünceden kaçınırken, diğer bir bölümü o düşüncenin gün yüzüne çıkmaması için sık sık kontrol ederek ironik bir şekilde aklımıza gelmesine sebep oluyor. Wegner’e göre: ‘Kişi iyice uyarılır, daha önce alışık olmadığı bir şekilde, yalnızca tek bir şeyi düşünürken bulur kendini. Bu da yeni bir bastırma hissi yaratır ve bu da döngüyü yeniden başlatır.’ Düşüncelerimizi bastırmak daha da kötüye gidebilir, çünkü bastırma-kafaya takma döngüsünü tetikler. Bastırılan ve çözümlenmeyen düşünceler ruhsal olarak bozulmalara yol açar. Depresyon, öfke patlamaları ve panik atak gibi bozukluklar çok sık gözlemlenir. Tedavi edilmedikçe şiddetleri ve boyutu değişir.  Beyaz ayıları bastırmak için bulunan birkaç strateji ise şunlardır;

-Problemlerinizi kaçmak yerine çözümlemeye çalışın. Bir düşünceyi bastırmak yerine, düşünmeye izin verin.

-Düşünceyi doğru zamana kadar ertelemeye çalışın. Kendinizi inceleyecek zamanı bulana kadar gün içindeki kaygınızı arttırmamak için düşüncenizi erteleyin.  Günün sonraki bir bölümünü kaçınılan şeyleri düşünerek geçirip gün boyunca aklınızda olmasını önlemiş olursunuz.

-Farkındalık meditasyonu yapın. Bedeninizi ve zihninizi rahatlatan eylemlerde bulunun.

-Eğer bastırdığınız düşünceleri kendi başınıza çözümleyemiyorsanız ve bu durum uykularınızı/günlük yaşantı kalitenizi etkilemeye başlıyorsa, bir psikologdan yardım almaktan çekinmeyin. Unutmayın, beden ve ruh sağlığı bir bütündür.

Beyaz ayı problemi

Yorumlar kapalı.