Şiir pekala bir kente benzetilebilir; varla ve yok arası, gerçekliğe istediği oranda yakın ya da uzak bir kent. O kentin sakinleri başkaları ile bazı bazı anlaşamadıkları gibi, kendi içlerinde de kimi zaman şöyle bir dalgalanırlar. Yine de severler birbirlerini. Canan Sanlı işte bu şiir kentinin sakinlerinden birisi. Doğal olarak şair dostları var. Çoğu da İzmirli bu dostların. İzmir ılıman ve neredeyse üç yüz altmış beş gün açık güneşli havası ile kumral bir güzele benzer, ülkemizde şiirin odak noktası kentlerdendir. Sanat, edebiyat ve şiir hayatı hareketlidir. Bir Kıvılcım Bin Şiir* için İzmir’de şiirin nabzını tutuyor, diyebiliriz.
Kitapta; Veysel Çolak, Aslıhan Tüylüoğlu, Dizdar Karaduman, Ahmet Cengiz, Seval Aslan, Durmuş Taşdemir, Z. Nurdan Yaveroğlu, Mehmet Rüzgar, Neval Savak, Nüket Hürmeriç, Ümran Erol, Hamit Oral, Hasan Varol, Metin Soydeveli, Duran Aydın, Aydın Şimşek, Hatice Eğilmez Kaya, Rıza Aslan’ın şiir kitapları ile ilgili Canan Sanlı tarafından kaleme alınmış yazılar var. Sanlı yazılarını; okuduğu, kendi deyimiyle irdelediği şiir kitaplarından alıntılarla, örnek dizelerle destekliyor. Böylece değerlendirmelerini sağlam bir zemine oturtuyor. Şairin söylemek istedikleri ile okurun anladıkları ya da duyumsadıkları arasındaki köprünün sağlam olması gerektiğini anımsatıyor bizlere. Bu sağlamlığın kurulmasında şiir yazan kadar şiir okuyanın da birtakım sorumlulukları vardır. Nasıl ki şair yüzlerce bileşeni en başarılı biçimde bir araya getirmekle ise okur da şiirin özünü oluşturan bileşenlerden en azından haberdar olmalıdır.
Canan Sanlı şiirle olan bağını “Şiir kendimi ifade ettiğim, yaşamımı anlamlandıran, yaşamdaki boşluğu dolduran bir unsur.” diyerek betimliyor. (BKBŞ: s.10)Ona göre şiir yazmak ve şiirle ilgilenmek duyarlı insan olmaktan kaynaklanan yaraların sağaltılmasında son derece etkindir. Karşıyaka Veysel Çolak Şiir Atölyesine uzun süredir devam eden yazar bu atölyede yazdığı şiirleri sorgulamaya başlamasını sanat yaşantısında önemli bir dönüm noktası olarak gösteriyor: “Şiirin, şiir yazmanın kolay olmadığının bilincindeydim. Yazdığım şiirlerin kalitesi neydi, şiirin hakkını veriyor muydum, bu konuda kendimi sorguluyordum.” (BKBŞ: s11) Sanlı’yı şiir incelemeleri yapmaya ulaştıran süreç devam ediyor: “Şiir sanatını özümsemeye başladıkça, şiir üzerine deneme, inceleme kitaplarını da okumaya başladım. Yazı yazmak okumanın, araştırmanın, düşünmenin sonucunda gerçekleşiyor.” (BKBŞ: s. 12) “Şiirin Kalbi Bir Şair: Veysel Çolak” adlı kitabı da işte bu sürecin kilometre taşlarındandır.
Gerçekte de şiir hakkında kafa yorulmaya değecek insan nesli etkinliklerinden birisidir. İnsanı daha bir insan kılar, kanatır, yaralar, öte yandan sağaltır, olgunlaştırır. Varlık denen parçalanmaz bütüne daha çok sayıda pencereden bakmasını sağlar. Canan Sanlı şiir sanatına ilişkin olarak şunları söyler ki sözleri şiirin üzerine eğilmesini açıklar niteliktedir :“Şiir canlıdır, hangi konumda olursa olsun eylem içindedir. Okur şiirin içine girince, şiirin eylemiyle bütünleşir, düşünmeye, algılamaya çalışır, şiirlerin dünyasına gömülür. Sözcüklerin neler söylediği şiirin eylemiyle bütünseldir. Sevinç, öfke, hüzün, merak, sorular, yanıtlar, paradoksal unsurlar şiirin eylemini kapsar.” (BKBŞ: s. 18)
Canan Sanlı için, diğer çoğu şair gibi, şiirden yoksun yaşamak kalben aç susuz kalmakla eşanlamlıdır. Şiiri sever, şiiri sevenleri de sever. Onları anlamayı, anlatmayı, dizelerindeki gizlerin peşine düşmeyi yeğler, geniş kalabalıklarca günlük hayatın sıradanlığı içinde yaşamayı değil. Bir Kıvılcım Bin Şiir böylesi bir yeğleyişin ürünü. Şairler her ne kadar okurlarıyla zaman zaman saklambaç oynasalar da okurları tarafından anlaşılmayı da talep ederler. Bu anlamda Canan Sanlı’nın yazıları, hakkında yazdığı şairlerin yüreklerine su serpecektir. Son sözü Sanlı’nın telmihi uyarınca Goethe’ye bırakalım: “Şiirin konuları hiç eksik olmayacaktır; çünkü dünya o kadar büyük, o kadar zengin, hayat o kadar değişik manzaralı ki… Hiçbir gerçek konu yoktur ki şair onu gereği gibi işlemesini bildiği andan itibaren şiirden yoksun olsun.” (BKBŞ: s. 108)
*Bir Kıvılcım Bin Şiir, Canan Sanlı, Akdoğan Yayınevi, Mayıs 2023, Ankara
Yorumlar kapalı.