Haldun Çıray

Bir yıl önce ne yazmışız hatırlatmanın vakti: Zeytinyağı 300 TL

service
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Sofralık zeytinde birinci olmak. Özlem çekilen sevgili sanki, rastlamış hasretle aman, aman, derken konu birden Amanda Lear diye espri oluyor. Sofralık zeytinde birinci nasıl olacağız? Çok kolay. İzmirli ihracatçı birlikleri dahil iş adamları ile birlikte Suriye Afrin yerelinde zeytin paketleme tesisleri yapacaklar. Afrin’deki paketleme yapılması sonucunda, Suriyeliler madden kazanırken, ülkelerine geriye dönme imkanını da yakalayacak. Ama birileri Suriye’deki Afrin’den zeytin ağaçlarını sökerek tırlar ile Türkiye’ye getirmeye başladı. Aynı şeyin zeytinyağı fabrikalarına da yapıldığı ve basında yer aldığı görüldü. Türkiye Tarım Kredi Genel Müdürlüğü’nün Suriye’den 90 bin ton zeytinyağı getirdiği de basında görüldü. Hatta bu konuda bir Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürlüğü heyetinin bu yağları pazarlamak için ABD’ye gideceği veya gittiği iddia edildi. Ancak duyulan ve iddia edilen bir konuda Tariş Zeytinyağı Birliği de Suriye’den 50 bin ton zeytinyağı geldiğini, 2018 ve 2019 yıllarına ait bu yağlar ile kurumun rahatlatıldığı iddiasıydı.

Tariş bu durumu Genel Kurulu’na müjde olarak sundu deniliyordu. Türkiye’nin ise iç tüketimde yıllık zeytinyağı ihtiyacının 50-55 bin ton olduğunu zamanın Zeytinyağı Ulusal Konsey Başkanı açıklamıştı. Bahsettiğimiz Suriye’den nasıl getirildiği de belli olmayan zeytinyağı ülkenin de iç tüketimi ile ayni miktarda olduğunu belirtmek de isabet olur. Hayali birinciliğin, hayali ihracatçı başkanı. Basındaki beyanında “zeytin paketleme” diyordu ama esas konu zeytinyağı idi. Zeytin paketleme sadece amacı kamufle etmekti.

Gelelim 2023 Aralık ayına, Suriye’deki gelişimler çok iyi biliniyor artık. Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğü de Tariş Zeytinyağı Birliği Müdürlüğü de bütün bu süreci bilmiyor mu? Kamuoyuna bunları farklı sunmaktaki amaçları şimdi merak konusu. Böyle mi dünya birincisi olunacak? Afrin’de zeytin paketleme uydurmasının altına zeytinyağı niyeti niye saklanmıştı? bu da merak konusu. Bir üretici kurumun birlik yönetiminin düşük olan salamura zeytin fiyatlarını yükseltip tüccardan yüksek fiyatla zeytin alıp ertesi gün bir kararla fiyatları düşürdüğü de iddialar arasında. Bu kimselerin yönettiği kurumlar ile mi dünya birincisi olunacak? Tanker tanker tüccar yağını üretici firmanın yerel şubesine dahi sokmadan pervasızca üretici birliğine döktüğü sonra toplam miktarın ortaklara pay edildiği de iddialar arasında. Böyle mi dünya birincisi olunacak? Bilinmez.

Zeytinyağını ortaklara pay edilmiş ise kooperatif fiyatı piyasanın üstünde ise arasında fiyat farkı haksız kazanç olmaz mı? Böyle mi dünya birincisi olunacak? Ülkede zeytin ağacı dikimi kaç yılında başladı, kaç yıl geçti, nerde vaad edilen miktardaki zeytin ve zeytin yağı? 2018-2019 yıllarındaki zeytinyağı ithalatı miktarı ne kadar, bu yağların ne kadarı ihraç edildi?

Öncelikle yasal ve yasal olmayan yani zeytin ve zeytinyağının ülkeye ne kadar miktarda girdiğini insanlar mutlaka öğrenmeli. Öncelikle yurt içi rekolte tespitini biri anlatmalı. Rekolte tespitlerinin tekniği yağlık miktar yemeklik miktar zeytinin rakamı. Fabrika ve makine sayısı, üretim kapasitesi, üretim miktarı. Zeytin üretimi miktarı yurt içi ve ihracat rakamları ne alemde? Ya yurt dışında, İspanya’da hangi firma adına zeytin paketleme yapılıyor? Gerekçesi nedir? Kamuoyu bilmeli.

Bu paketlemedeki zeytinler nereden geliyor? İhracat rakamlarında bunlarda var mı? Tariş Marmara Birlik kadar bile değil. Marmara’daki bir birliğin tek başına 50 bin ton zeytin ürettiği söyleniyor. 1913 yılından beri varlığı ile öğünen Tariş o günden bu güne kaç ton salamura zeytin üretebilmiş? İhracat konusunda da bazen gariplik oluyor. Mesela miktar olarak bir önceki yıldan daha az ihracat olmuş ama döviz tutarı bir önceki yıldan daha fazla. 2022 yılında Afrin konusundaki düşüncemizi yazmıştık, maşallah esnaf kefalet kooperatifleri genel müdürü konuları ihmal etmemiş incelemiş.

Millet saf değil, bilgisiz değil, böyle tarihe not düşüyor.

Bir yıl önce ne yazmışız hatırlatmanın vakti: Zeytinyağı 300 TL

Yorumlar kapalı.